خواهیم داشت و به بررسی دلایل سیاه شدن طلا و راههای مقابله با آن میپردازیم. با درک عمیقتر این پدیده، میتوانیم از درخشش و زیبایی طلا در گذر زمان محافظت کنیم و از آن لذت بیشتری ببریم.
طلا چرا سیاه میشه؟
یکی از اصلیترین عوامل سیاه شدن طلا، گوگرد است. این عنصر بهطور طبیعی در هوا، خاک و حتی در بدن انسان وجود دارد. زمانی که طلا با گوگرد موجود در محیط تماس پیدا میکند، ترکیبی به نام “سولفید طلا” (Au2S) تشکیل میشود. این ترکیب، لایهای تیره و کدر بر روی سطح طلا ایجاد میکند که به آن “سیاهی” میگویند.
1- نقش سایر عناصر
علاوه بر گوگرد، عناصر دیگری مانند مس، نقره و نیکل نیز میتوانند در سیاه شدن طلا نقش داشته باشند. این عناصر که معمولا در آلیاژ طلا به کار میروند، در واکنش با گوگرد موجود در محیط، سولفیدهای مخصوص به خود را تشکیل میدهند و به سیاهی طلا دامن میزنند.
2- نقش رطوبت
رطوبت نیز در تسریع فرآیند بروز دلایل سیاه شدن طلا موثر است. آب بهعنوان یک حلال عمل میکند و به واکنش بین گوگرد و فلزات موجود در آلیاژ طلا سرعت میبخشد.
3- نقش pH
محیطهای اسیدی و قلیایی نیز میتوانند بر سیاه شدن طلا تاثیر بگذارند. بهطور کلی، طلا در محیطهای اسیدی پایدارتر است و در محیطهای قلیایی بیشتر در معرض سیاهی قرار میگیرد.
4- نقش عوامل دیگر
عوامل دیگری مانند مواد آرایشی، عطر، لوسیونها و حتی نوع پوست میتوانند در سیاه شدن طلا نقش داشته باشند. این مواد میتوانند با فلزات موجود در آلیاژ طلا واکنش نشان داده و به تشکیل سولفیدها و لکههای تیره بر روی سطح طلا منجر شوند.
عوامل موثر بر سیاه شدن طلا
همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، سیاهی طلا علل مختلفی دارد که میتوان آنها را به دو دسته کلی عوامل محیطی و عوامل مربوط به استفاده از طلا دستهبندی کرد. در بخش قبل دلایل سیاه شدن طلا مربوط به عوامل محیطی را بررسی کردیم. حال در این بخش به بررسی عوامل استفاده از طلا میپردازیم.
- نوع آلیاژ طلا: طلا بهطور خالص (24 عیار) به ندرت سیاه میشود. اما آلیاژهای طلا که با فلزات دیگر مانند مس، نقره و نیکل ترکیب میشوند، بیشتر در معرض سیاهی قرار دارند. هر چه عیار طلا پایینتر باشد، به دلیل وجود فلزات بیشتر در آلیاژ، احتمال سیاهی آن بیشتر میشود.
- تماس با پوست: ترشحات پوست میتوانند با فلزات موجود در آلیاژ طلا واکنش نشان داده و به سیاه شدن آن دامن بزنند.
- نحوه نگهداری: نگهداری نامناسب جواهرات طلا در معرض هوا، رطوبت و نور میتواند سرعت سیاه شدن آن را افزایش دهد.
با شناخت عوامل موثر بر سیاه شدن طلا، میتوانیم اقدامات پیشگیرانهای برای حفظ درخشش و زیبایی جواهرات طلای خود انجام دهیم.
راههای پیشگیری از سیاه شدن طلا
دلایل سیاه شدن طلا را تا به این قسمت با یکدیگر بررسی کردیم. حال در این بخش، با رعایت برخی نکات ساده میتوان از بروز این پدیده ناخوشایند پیشگیری کرد و درخشش و زیبایی طلا را حفظ نمود. در اینجا به برخی از راههای پیشگیری از سیاه شدن طلا اشاره میکنیم.
1- از تماس طلا با مواد شیمیایی خودداری کنید
از تماس جواهرات طلای خود با مواد شیمیایی مانند استخر، مواد شوینده، عطر، لوسیون و کرمهای حاوی گوگرد خودداری کنید.
2- طلا را در هنگام انجام کارهای خانه و فعالیتهای بدنی از دست خارج کنید
عرق و چربی ترشحشده از پوست میتواند به سیاه شدن طلا سرعت بخشد.
3- طلا را بهطور مرتب تمیز کنید
با تمیز کردن مرتب طلا، میتوانید از تجمع آلودگی، چربی و گوگرد بر روی سطح آنها جلوگیری کنید. برای تمیز کردن طلا میتوانید از محلول آب گرم و صابون ملایم استفاده کنید. همچنین میتوانید از محلولهای تمیز کننده مخصوص طلا که در جواهر فروشیها به فروش میرسند، استفاده کنید.
4- طلا را بهدرستی نگهداری کنید
طلای خود را در جعبههای مخصوص یا کیسههای پارچه ای نرم نگهداری کنید. این کار به جلوگیری از تماس طلا با هوا، رطوبت و نور کمک میکند و کمتر باعث تاثیر دلایل سیاه شدن طلا بر این زیورآلات زیبا میشود.
5- از پوشیدن طلای با عیار پایین در محیطهای مرطوب خودداری کنید
اگر در منطقهای مرطوب زندگی میکنید یا بهطور مرتب با آب سروکار دارید، از پوشیدن طلای با عیار پایین خودداری کنید. طلا با عیار بالا مانند 18 عیار یا 24 عیار در برابر رطوبت مقاومتر هستند.
6- بهطور مرتب طلای خود را بررسی کنید
اگر متوجه لکههای تیره یا کدری بر روی سطح طلا شدید، به سرعت برای تمیز کردن آن اقدام کنید. هر چه زودتر اقدام کنید، تمیز کردن طلا آسانتر خواهد بود.
7- از طلای خود در حمام و استخر استفاده نکنید
کلر و سایر مواد شیمیایی موجود در آب استخر و حمام میتوانند به طلا آسیب برسانند و باعث سیاه شدن آن شوند.
8- در صورت نیاز آبکاری مجدد کنید
اگر طلای شما به شدت سیاه شده یا آسیب دیده است، میتوانید آنها را برای آبکاری طلا به یک جواهرساز ببرید.
با رعایت این نکات ساده میتوانید از درخشش و زیبایی طلای خود در گذر زمان محافظت کنید و از آنها لذت بیشتری ببرید.
جمعبندی
سیاه شدن طلا ممکن است بهدلیل عوامل مختلفی اتفاق بیافتد، از جمله تماس با مواد شیمیایی مثل کلر، سولفور و مواد شیمیایی دیگر، مواد شوینده، تماس با پوست و عرق، تغییرات شیمیایی در محیط طبیعی، اندازهگیریهای نامناسب و کاربردهای نادرست در تمیز کردن و نگهداری از آنها. راههای جلوگیری شامل استفاده از مواد ضدزنگ، جلوگیری از تماس با مواد شیمیایی، نگهداری در شرایط محیطی مناسب و مراقبتهای دقیق از طلا میشود. با توجه به این موارد و شناخت دلایل سیاه شدن طلا، بهراحتی میتوانید از زیرورآلات خود مراقبت کنید.
منابع